Frais-di-flour-blanco
Fraxinus ornus
Oleaceae
Autre noum : Frais-de-la-mauno.
Noms en français : Frêne à fleurs, Orne.
Descripcioun :Pichot frais que trachis dins li relarg umide e caud. Se recounèis à si flour blanco qu'an de lòngui petalo primo. Li fueioun soun pu larg qu'encò lou frais, Fraxinus excelsior.
Usanço :Es un aubre qu'es esta planta dins mant'un relarg. A l'incisioun, s'escoulo uno meno de mauno blanco qu'a un goust sucra (sèbo), proun utilisado en Sicilo. La mauno èi lachativo e vertuouso pèr apasima la pèu. Ei di proun utilisado pèr d'ùni crèmo.
Port : Aubre
Taio : 1 à 8 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1,5 cm
Flourido : Printems
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Fourèst de gaudre
- Ribiero
- Pargue
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Eurimediterranenco
Ref. sc. : Fraxinus ornus L., 1753
Galantino(-negrinello)
Aquilegia atrata
Ranunculaceae
Àutri noum : Aglantino, Gant-de-pastresso, Erbo-de-Nosto-Damo.
Nom en français : Ancolie noirâtre.
Descripcioun :La galantino-negrinello es uno poulido planto que trachis au nostre subretout en basso mountagno. Pèr la destria de si cousino fau regarda lis estamino dóu dedins que dèvon pas s'acaba en pouncho (un pau redouno-fotò). En mai d'acò aquéstis estamino despasson li petalo de mai de 3 mm. Après li flour soun mai founso e un pau pu pichoto qu'encò de Aquilegia vulgaris. Pensa de coumpara en quichant sus la flècho verdo aqui souto.
Usanço :Poudèn pensa qu'a li mémi prouprieta que Aquilegia vulgaris.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Aquilegia
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3,5 à 4,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1200 à 2200 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos
- Roucaio à l'oumbro
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropo
Ref. sc. : Aquilegia atrata W.D.J.Koch, 1830